استوک دهنمکی

تسمه تایم چیست؟

نوعی تسمه پلاستیکی است که بین میل لنگ و میل سوپاپ خودرو ارتباط برقرار می کند، در نتیجه با به چرخش درآمدن میل لنگ، میل سوپاپ نیز به چرخش در می آید و باعث حرکت کردن خود سوپاپ ها می شود. می دانیم که موتور خودروها سیستمی از نوع احتراقی است، پس تسمه تایم را نیز باید بخشی از این سیستم پیچیده بدانیم و با عملکرد و اهمیت آشنا شویم، زیرا نقص یا عدم کیفیت این قطعه می تواند هزینه های جانی و مالی بسیاری را برای افراد به دنبال داشته باشد.

تسمه تایمینگ یا به اصطلاح عام تسمه تایم قسمتی از پیشرانه احتراق بخش داخلی موتور خودرو است که اصلی ترین وظیفه آن کنترل و زمان بندی پیشرانه های سوپاپ است. بعضی از پیشرانه‌ ها، برای این کار دارای چرخنده های مخصوصی هستند، اما دسته بزرگی از موتورها از سیستم احتراق با تسمه تایمینگ استفاده می نمایند. با این کار طراحان پیشرانه ها قادرند میل بادامک یا همان میل سوپاپ را در فاصله دورتری از میل لنگ قرار دهند و یا چند میل سوپاپ را با استفاده از تسمه تایم به یکدیگر ارتباط دهند.

جنس تسمه تایم

جنس تسمه تایم از مواد پلاستیکی است که قابلیت کشسانی مناسبی نیز دارند و در اثر فشار تغییر شکل نمی دهند، از طرفی منعطف بودن تسمه به روان بودن و پاره نشدن آن نیز کمک می کند. مواد پلاستیکی به کار گرفته شده برای تولید تسمه تایم طیف گسترده ای را شامل می شوند، اما نمونه هایی از آنها فایبرگلاس، کولار و توارون هستند. مواد محکم و ماندگاری نیز در تولید تسمه تایم نقش دارند که باعث افزایش طول عمر محصول نهایی می شوند، برای مثال در ساخت تسمه از پلی اورتان، اورتان و نئوپرن هم استفاده می شود که دارای استانداردهای خاصی هستند که توسط مهندس مواد معین می شود. فاصله بین مرکز دندانه های مجاور هم به عنوان یک گام از تسمه تایم محسوب می شوند و عمل به چرخش درآوردن را برعهده دارند.

همانطور که پیش از این نیز گفته شد تسمه تایم از جنس پلاستیک ها و لاستیک ها است، از طرفی گفتیم که این بخش در سیستم احتراق شرکت دارد؛ پس می توان دریافت که تسمه پس از گذشت مدتی با قرار گرفتن در معرض دمای بالا، فشار و کشش های مداوم، فرسوده می شود و حالت خود را از دست می دهد، این یعنی طول عمر تسمه تایم در پیشرانه‌ های گرم با کاهش روبرو می شود، البته بدین معنا نیست که تسمه تایم برای این پیشرانه ها کاربردی ندارد، بلکه منظور این است که در پیشرانه های گرم و دارای نشتی، بهتر است از نمونه های مقاومتر و سازگارتر استفاده شود و نسبت به بررسی و مراقبت از آن نکات لازم انجام پذیرد.

دسته ای از تسمه تایم های جدیدی که امروزه تولید می شوند، مقاومت بیشتری نسبت به گرام دارند، چرا که در تولید آنها، از نیتریل فوق اشباع (HSN) استفاده شده است. علاوه بر حرارت، سردی هوا و رطوبت نیز دیگر عواملی هستند که می توانند تاثیرات مخربی بر روی تسمه تایم داشته باشند، پس لازم است در جریان تولید این موارد نیز مدنظر قرار داده شوند تا استفاده از محصولات در ماشین های آف رود محدودیتی به دنبال نداشته باشد.

نحوه کارکرد تسمه تایم در خودرو

موتور خودرو دارای چهار مرحله احتراق است که هرکدام از بخش های مختلفی استفاده می کنند و نقش مشخصی در ایجاد نیروی پیشران دارند؛ این چهار مرحله عبارت هستند از:

1. مکش
   پیستونی که در داخل سیلندر قرار دارد به پایین می رود و موجب باز شدن سوپاپ هوا می شود، در نتیجه مکش به وجود آمده به همراه حرکت رو به پایین سیلندر سوخت را به داخل می کشد.
2. تراکم
   برخلاف مرحله قبل، در این زمان پیستون در داخل سرسیلندر به طرف بالا حرکت می کند و سوپاپ هوا بسته و مخلوط سوخت و هوا به حالت کمپرس در می آیند.
3. توان
   بر اثر جرقه ای که توسط شمع به وجود می آید، احتراق مخلوط سوخت و هوا انجام می پذیرد. بدین ترتیب پیستون به سمت پایین هل داده می شود و سوپاپ های دود برای تخلیه گاز تولید شده باز می شوند.
4. تخلیه
   همانطور که از نام مرحله پیداست، گازهای تولید شده در اثر احتراق مخلوط هوا و سوخت، تخلیه می شوند؛ با شروع حرکت پیستون به سمت بالا دود از محل سوپاپ خارج می شود.

۴ مرحله گفته شده تاثیر بسیار زیادی بر روی عملکرد موتور دارند، از طرفی سلامت آن را نیز تحت تاثیر قرار می دهند، پس باید به ترتیب و به درستی انجام شوند؛ تسمه تایم یا همان تسمه تایمینگ، وظیفه زمانبندی باز و بسته شدن سوپاپ ها و پیستون ها را برعهده دارد و به این شکل به احتراق بهتر و تولید نیروی پیشران کمک می کند. حال در نظر داشته باشید اگر تسمه تایم فاقد کیفیت و کارایی لازم باشد و نتواند زمان بندی را به درستی انجام دهد، چه مشکلاتی پیش می آید. برخی از مشکلات عبارت هستند از:

• عدم تامین سوخت موردنیاز برای احتراق موتور
• عدم تبدیل شدن مخلوط سوخت و هوا به کمپرس و ماده قابل استفاده موتور
• باقی ماندن گاز و دود در موتور و ایجاد آسیب های مختلف
• مشکل در تهویه هوا و حرارت موتور و در در نتیجه از بین رفتن بخش های مختلف سیستم
• مصرف سوخت بالا
• کاهش پیدا کردن طول عمر وسیله نقلیه

به زبان ساده تسمه تایم دنباله ای از حرکات را ایجاد می کند، بدین شکل که حرکت میل‌ لنگ را به میل سوپاپ یا همان میل بادامک منتقل می کند و میل سوپاپ هم باعث بالا و پایین شدن خود سوپاپ ها می شود. تسمه تایم وظیفه دارد سرعت چرخش قطعات را هماهنگ کند تا بدین شکل باز و بسته شدن سوپاپ ها به درستی و در زمان خود انجام شود.

لغزش یا تکانه های بیش از حد تسمه روی فولی متصل به میل‌ لنگ یا میل سوپاپ باعث اختلال در عملکرد موتور می شود، به همین علت است که روی این تسمه دندانه‌ هایی تعبیه شده است تا روی فولی های دندانه دار قرار بگیرند و گیرش بسیار محکمتری را به وجود آورند. این دندانه ها شاید به ظاهر بخش های مهمی نباشند، اما وجود همین دندانه‌ ها باعث شده که نصب کردن تسمه تایم به سادگی دیگر تسمه ها نباشد و چالش های مخصوص به خود را داشته باشد. در صورتی که دندانه ها حتی به تعداد کمی جابجا شوند و اشتباه نصب شوند، موتور و دیگر بخش های سیستم با آسیب های جدی مواجه خواهند شد، به همین علت همیشه توصیه می شود برای تعویض تسمه تایم از مکانیک ها و افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.

تسمه تایم چیست؟

نوعی تسمه پلاستیکی است که بین میل لنگ و میل سوپاپ خودرو ارتباط برقرار می کند، در نتیجه با به چرخش درآمدن میل لنگ، میل سوپاپ نیز به چرخش در می آید و باعث حرکت کردن خود سوپاپ ها می شود. می دانیم که موتور خودروها سیستمی از نوع احتراقی است، پس تسمه تایم را نیز باید بخشی از این سیستم پیچیده بدانیم و با عملکرد و اهمیت آشنا شویم، زیرا نقص یا عدم کیفیت این قطعه می تواند هزینه های جانی و مالی بسیاری را برای افراد به دنبال داشته باشد.

تسمه تایمینگ یا به اصطلاح عام تسمه تایم قسمتی از پیشرانه احتراق بخش داخلی موتور خودرو است که اصلی ترین وظیفه آن کنترل و زمان بندی پیشرانه های سوپاپ است. بعضی از پیشرانه‌ ها، برای این کار دارای چرخنده های مخصوصی هستند، اما دسته بزرگی از موتورها از سیستم احتراق با تسمه تایمینگ استفاده می نمایند. با این کار طراحان پیشرانه ها قادرند میل بادامک یا همان میل سوپاپ را در فاصله دورتری از میل لنگ قرار دهند و یا چند میل سوپاپ را با استفاده از تسمه تایم به یکدیگر ارتباط دهند.

جنس تسمه تایم

جنس تسمه تایم از مواد پلاستیکی است که قابلیت کشسانی مناسبی نیز دارند و در اثر فشار تغییر شکل نمی دهند، از طرفی منعطف بودن تسمه به روان بودن و پاره نشدن آن نیز کمک می کند. مواد پلاستیکی به کار گرفته شده برای تولید تسمه تایم طیف گسترده ای را شامل می شوند، اما نمونه هایی از آنها فایبرگلاس، کولار و توارون هستند. مواد محکم و ماندگاری نیز در تولید تسمه تایم نقش دارند که باعث افزایش طول عمر محصول نهایی می شوند، برای مثال در ساخت تسمه از پلی اورتان، اورتان و نئوپرن هم استفاده می شود که دارای استانداردهای خاصی هستند که توسط مهندس مواد معین می شود. فاصله بین مرکز دندانه های مجاور هم به عنوان یک گام از تسمه تایم محسوب می شوند و عمل به چرخش درآوردن را برعهده دارند.

همانطور که پیش از این نیز گفته شد تسمه تایم از جنس پلاستیک ها و لاستیک ها است، از طرفی گفتیم که این بخش در سیستم احتراق شرکت دارد؛ پس می توان دریافت که تسمه پس از گذشت مدتی با قرار گرفتن در معرض دمای بالا، فشار و کشش های مداوم، فرسوده می شود و حالت خود را از دست می دهد، این یعنی طول عمر تسمه تایم در پیشرانه‌ های گرم با کاهش روبرو می شود، البته بدین معنا نیست که تسمه تایم برای این پیشرانه ها کاربردی ندارد، بلکه منظور این است که در پیشرانه های گرم و دارای نشتی، بهتر است از نمونه های مقاومتر و سازگارتر استفاده شود و نسبت به بررسی و مراقبت از آن نکات لازم انجام پذیرد.

دسته ای از تسمه تایم های جدیدی که امروزه تولید می شوند، مقاومت بیشتری نسبت به گرام دارند، چرا که در تولید آنها، از نیتریل فوق اشباع (HSN) استفاده شده است. علاوه بر حرارت، سردی هوا و رطوبت نیز دیگر عواملی هستند که می توانند تاثیرات مخربی بر روی تسمه تایم داشته باشند، پس لازم است در جریان تولید این موارد نیز مدنظر قرار داده شوند تا استفاده از محصولات در ماشین های آف رود محدودیتی به دنبال نداشته باشد.

نحوه کارکرد تسمه تایم در خودرو

موتور خودرو دارای چهار مرحله احتراق است که هرکدام از بخش های مختلفی استفاده می کنند و نقش مشخصی در ایجاد نیروی پیشران دارند؛ این چهار مرحله عبارت هستند از:

1. مکش
   پیستونی که در داخل سیلندر قرار دارد به پایین می رود و موجب باز شدن سوپاپ هوا می شود، در نتیجه مکش به وجود آمده به همراه حرکت رو به پایین سیلندر سوخت را به داخل می کشد.
2. تراکم
   برخلاف مرحله قبل، در این زمان پیستون در داخل سرسیلندر به طرف بالا حرکت می کند و سوپاپ هوا بسته و مخلوط سوخت و هوا به حالت کمپرس در می آیند.
3. توان
   بر اثر جرقه ای که توسط شمع به وجود می آید، احتراق مخلوط سوخت و هوا انجام می پذیرد. بدین ترتیب پیستون به سمت پایین هل داده می شود و سوپاپ های دود برای تخلیه گاز تولید شده باز می شوند.
4. تخلیه
   همانطور که از نام مرحله پیداست، گازهای تولید شده در اثر احتراق مخلوط هوا و سوخت، تخلیه می شوند؛ با شروع حرکت پیستون به سمت بالا دود از محل سوپاپ خارج می شود.

۴ مرحله گفته شده تاثیر بسیار زیادی بر روی عملکرد موتور دارند، از طرفی سلامت آن را نیز تحت تاثیر قرار می دهند، پس باید به ترتیب و به درستی انجام شوند؛ تسمه تایم یا همان تسمه تایمینگ، وظیفه زمانبندی باز و بسته شدن سوپاپ ها و پیستون ها را برعهده دارد و به این شکل به احتراق بهتر و تولید نیروی پیشران کمک می کند. حال در نظر داشته باشید اگر تسمه تایم فاقد کیفیت و کارایی لازم باشد و نتواند زمان بندی را به درستی انجام دهد، چه مشکلاتی پیش می آید. برخی از مشکلات عبارت هستند از:

• عدم تامین سوخت موردنیاز برای احتراق موتور
• عدم تبدیل شدن مخلوط سوخت و هوا به کمپرس و ماده قابل استفاده موتور
• باقی ماندن گاز و دود در موتور و ایجاد آسیب های مختلف
• مشکل در تهویه هوا و حرارت موتور و در در نتیجه از بین رفتن بخش های مختلف سیستم
• مصرف سوخت بالا
• کاهش پیدا کردن طول عمر وسیله نقلیه

به زبان ساده تسمه تایم دنباله ای از حرکات را ایجاد می کند، بدین شکل که حرکت میل‌ لنگ را به میل سوپاپ یا همان میل بادامک منتقل می کند و میل سوپاپ هم باعث بالا و پایین شدن خود سوپاپ ها می شود. تسمه تایم وظیفه دارد سرعت چرخش قطعات را هماهنگ کند تا بدین شکل باز و بسته شدن سوپاپ ها به درستی و در زمان خود انجام شود.

لغزش یا تکانه های بیش از حد تسمه روی فولی متصل به میل‌ لنگ یا میل سوپاپ باعث اختلال در عملکرد موتور می شود، به همین علت است که روی این تسمه دندانه‌ هایی تعبیه شده است تا روی فولی های دندانه دار قرار بگیرند و گیرش بسیار محکمتری را به وجود آورند. این دندانه ها شاید به ظاهر بخش های مهمی نباشند، اما وجود همین دندانه‌ ها باعث شده که نصب کردن تسمه تایم به سادگی دیگر تسمه ها نباشد و چالش های مخصوص به خود را داشته باشد. در صورتی که دندانه ها حتی به تعداد کمی جابجا شوند و اشتباه نصب شوند، موتور و دیگر بخش های سیستم با آسیب های جدی مواجه خواهند شد، به همین علت همیشه توصیه می شود برای تعویض تسمه تایم از مکانیک ها و افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.